تاثیر پوشش خوراکی کیتوزان و ژل آلوئه ورا برکیفیت و افزایش عمر پس از برداشت خیار رقم "زمرد"

چکیده خیار یکی از مهمترین سبزی ها از لحاظ اقتصادی می باشد و به علت وفور ویتامین، املاح معدنی و اسیدهای آلی در آن، در تغذیه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. خیار به خاطر دارا بودن آب زیاد، به سرعت رطوبت خود را از دست می دهد، لذا کاهش عمر قفسه ای وعمر انبارمانی، در صادرات و عرضه به بازارهای دوردست محصول، محدودیت ایجاد کرده است. پوشش های خوراکی، واکس هایی با منشا گیاهی و جانوری می باشند که می توان برای حفظ رطوبت، شادابی و افزایش عمر پس از برداشت میوه ها استفاده نمود. پوشش کیتوزان و ژل آلوئه ورا از عمومی ترین پوشش های خوراکی هستند که به منظور حفظ کیفیت، کاهش سرعت تنفس و کنترل پوسیدگی مورد استفاده قرار گرفته اند. آزمایش حاضر جهت یافتن بهترین غلظت کیتوزان و ژل آلوئه ورا برای افزایش عمر انبارمانی خیار رقم زمرد انجام گرفت. درآزمایش اول تأثیر تیمارهای کیتوزان با غلظتهای 0، 5/0، 1 و2 درصد برعمرانبارمانی خیار مورد بررسی قرارگرفت. پس از تیمار میوه ها و نگهداری در انکوباتور با دمای °c 12 و رطوبت نسبی 90% جهت بررسی عمر انبارمانی ، درفواصل زمانی 5 روز یکبارخارج و از نظر شاخص هایی نظیر سفتی بافت، درصد کاهش وزن، ph عصاره، ویتامین ث، اسید قابل تیتر، مواد جامد محلول، محتوی کلروفیل و درصد پوسیدگی مورد ارزیابی قرارگرفتند. درآزمایش دوم تأثیر ژل آلوئه ورا باغلظتهای 0،30 ،60 و90 درصد بر عمرانبارمانی خیار و مشابه آزمایش اول انجام شد. آزمایش سوم نیز به منظور مقایسه بین بهترین تیمار کیتوزان بدست آمده از آزمایش اول و بهترین تیمار ژل آلوئه ورا بدست آمده از آزمایش دوم و ترکیب آنها با یکدیگر انجام شد. 4 تیمار 0(آب مقطر)، کیتوزان 1درصد، ژل آلوئه ورا 90درصد و تیمار ترکیب کیتوزان 1 درصد و ژل آلوئه ورا 90 درصد و مشابه دو آزمایش قبل انجام شد. هر 3 آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی در3 تکرار انجام شد. نتایج آزمایش اول نشان دادکه پوشش کیتوزان، جز در مورد میزان اسید آلی و ph عصاره، اثر معنی داری روی سایر شاخص های اندازه گیری شده دارد. کمترین کاهش وزن و پوسیدگی و بیشترین سفتی در تیمار کیتوزان 1 درصد بدست آمد که با سایر تیمارها تفاوت معنی داری داشت. بیشترین محتوی کلروفیل نیز در تیمار1 درصد بدست آمد که با تیمار 5/0 درصد تفاوت معنی داری نداشت. بیشترین میزان ویتامین ث مربوط به تیمارهای 1و 2 درصد بود که تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند. نتایج حاصل از آزمایش دوم نشان دادکه پوشش ژل آلوئه ورا، جز در مورد میزان اسید آلی، ph عصاره و محتوی کلروفیل، اثر معنی داری روی سایر شاخص های اندازه گیری شده دارد. کمترین درصدکاهش وزن در تیمار 90 درصد بود که با سایر تیمارها تفاوت معنی داری داشت. کمترین درصد پوسیدگی و بیشترین میزان ویتامین ث نیز در تیمارهای 60 و 90 درصد بدست آمد که با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشتند. نتایج آزمایش سوم نشان داد که پوشش ترکیبی کیتوزان و ژل آلوئه ورا، جز در مورد محتوی کلروفیل، اثر معنی داری روی سایر شاخص های اندازه گیری شده ندارد. تیمار1 درصد کیتوزان با کمترین درصد کاهش وزن و بیشترین محتوی کلروفیل نسبت به سایر تیمارها تفاوت معنی داری نشان داد ولی بین تیمار 1 درصد کیتوزان و 90 درصد ژل آلوئه ورا در مورد سایر خصوصیات تفاوت معنی داری نبود. ضمن اینکه مشخص شد که تیمار ترکیب کیتوزان و ژل آلوئه ورا در تمامی صفات با تیمار 1 درصد کیتوزان تفاوت معنی داری دارد ولی با تیمار 90 درصد ژل آلوئه ورا در مورد محتوی کلروفیل و مواد جامد محلول تفاوت معنی داری ندارد. اثر زمان نیز بر تمامی صفات اندازه گیری شده در هر 3 آزمایش معنی دار بود. بر اساس نتایج این تحقیق تیمار میوه ها با کیتوزان 1% توانسته است کیفیت میوه ها را به مدت طولانی تری حفظ کند.